6- I. KARŞIYAKA ŞİİR KURULTAYI ÇALIŞMA RAPORUDUR
Bildiri sunan 22 delege ve şiirlerini okuyan 19 şairin katılımıyla 1. Karşıyaka Şiir Kurultayı 18-19-20-21 Mart 2004 tarihlerinde gerçekleştirilmiştir. Halka açık yapılan görüşmelerin sonucunda Türk şiirinin sorunları saptanmış; bunların, şiir kamuoyuna duyurulmasına karar verilmiştir:
* Günümüzde insanlar, nesne ve doğa; yani tüm bir yaşam tüketim dünyasının değerler sistemi içerisinde anlamlandırılmaktadır. Artık iyice belirleyici olan bu durum günümüzde cinsellik, korku, şiddet, arabesk, 'kiç'leşen süslemeler, masalsılık, mitoloji, kutsal kelam formları vb. ile şairi ve şiiri teslim almaktadır.
* Küresel kapitalizmin kültür emperyalizmi depolitizasyon ve tüketim ütopyaları ile şairin kendisinde etkili olmuş ve 'tarafsızlık' kimliği, üstün bir değer haline gelmiştir. 'Tarafsızlık' yalanı, mevcudun sürgitliğine hizmet eden bir taraflılık örgütlerken, şiirin yıkıcılığı, başkaldırırken gelişen estetiği aşınmıştır. İnsanın düş görme yeteneğini kaybettiği bir dünyada şiir, insanı yeniden düş görmeye çağırmalıdır.
* Şair, şiirinin önüne geçirilmiştir. 'Yükselen' değer olarak yapıtının önünde durmakta ve bu duruşunun rantını talep etmektedir. Amaç, şairlerin kendileri olmuştur, yapıtları değil... Şiir, günümüzde sorunludur, çünkü şair sorunludur, çünkü insan sorunludur. Çünkü sistem sorunludur.
* Şairin eğlendirici bir unsur haline getirilmesi, şiirin bir oyun olarak algılanması reddedilmelidir.
* Şiirin kaybolan iklimi yerliden yaratılmalıdır. Şiirin düş gördüren bir yaratı olduğu anımsanmalı; bir gelecek tasarımı ve önerisi ortaya koyan şiirler yazılmalıdır.
* Türk şiirinin izlek yoksunu olduğu görülmeli ve hayatın bütün izlekleri şairlerin gündeminde yerini almalıdır. Çocuk, genç, yaşlı ayrımı yapmadan; bütün toplumsal alanların şiiri yeniden tasarlanmalı ve karşılanmalıdır.
* Teknolojinin yönetimine giren insanı sarsacak, onu kendine, insana yöneltecek şiirlere gereksinme vardır. Şiir, düzenlenmiş dünya/sını/yı yıkma hazırlıklarına hemen başlamalıdır. Şiir yazanın bu hazırlıklara katılma dışında başka bir seçeneği yoktur. Şiir, yeniden insanı keşfetmeli ve yüzünü bütünüyle ona döndürmelidir. Şiir insana gitmelidir. Şiirin öznesi ve nesnesi sorunu düşünülmeli, insanla örtüşmesi sağlanmalıdır. İnsanın şiirle buluşmasını engelleyen ekonomik, toplumsal ve siyasal tüm olumsuzluklar aşılmalıdır.
* Şair, iktidar ilişkileri içerisinde düştüğü uzlaşmanın dışına çıkmalıdır. Yoksa yazılan şiir hep geçersiz olacaktır. Yaşanan ve belirleyici olan illüzyon kırılmalıdır. Günümüz şairinin oluşturduğu güvensizlik giderilmelidir.
* Türk şiiri yapı bakımından sorunludur. İskeletten yoksunluk, kalıcılık bakımından yoksunluğa dönüşmüştür. Yazılan şiir, bir boşluğu doldurmayı amaçlarken, başka bir boşluğa dönüşmüştür. Fark edilip giderilmesi gereken budur. Şair, genel-geçer olanın dışına çıkmalıdır. Bu durumda, verili gerçekliğin arkasına geçmek, 'zamanın gürültüsünü' duymak ve karşıtını oluşturmak, şair için bir zorunluluktur.
* Şair var olandan sıkılarak ve onu sorgulayarak yeniden işe koyulmalıdır. Bu ona, yazdığı her şiirle yeni bir yaşam tasarınu önerme olanağı sunacaktır.
* Şiirin yaşamsal bir gereksinme oluşunun kitlelerce benimsenmesi sağlanmalı, bunun olanakları araştırılmalı ve istenen gerçekleştirmelidir. Özellikle şiir dergileri, bu bağlamda ortaklaşa bir tavır geliştirmeyi organize edip, yaşama geçirebilmelidir. Dergi editörleri, en azından iyi bir şiir okuru olmakla yetinmeyip bir şiir eleştirmeni olabilecek yetkinlikte davranmalı, dergileri şiir kirliliğinden kurtarabilmek için gerektiğinde dergi sayfalarının şiire ayırdığı bölümlerini boş bırakarak yarımlamayı göze alabilmelidir.
* Günümüz şiirinin bir anlam sorunu vardır. Bunun giderilmesi gerekir. Yoksa, şiirin aşkınlaşmasını gerçekleştirmek olanaksızlaşacaktır.
* Şiir, bazen bir yalnızlık biçimidir. Ama şimdilerde ŞÜr, hep bir yalıuzlık biçimi olarak yaşanmaktadır. Giderilmesi gereken de bu olmalıdır.
* Her neden bir sonuçtur aslında. Bu durumda, sonuçlardan nedenlere gitmek ve Türk şiirini yeniden yaşanır kılmak gerekmektedir.
* Uzun süreli ve ciddi kuramsal açılımlar yapmayı hedefleyen çevrelerin oluşturulması yollan denenmelidir. Bu bağlamda şÜri ve şÜrin sorunlanm her yönüyle ele alan sempozyum, kurultay... gibi etkinlikler desteklenmelidir..
* Elbette bu olumsuzlukları aşan iri şairlerimiz vardır.
Bizler, Türk şiirinin bu sorunlanm gidermek üzere işe koyulmanın zorunluluğuna inamyor ve kendimize görev çıkartıyoruz. Özlenen o şiir iklimini yeniden yaratabilmek için, işe koyuluyor ve çağrıda bulunuyoruz.
Özcan Yalım, Kemal Özer, Ülkü Tamer, Afşar Timuçin, Dinçer Sezgin, Mehmet Yalçın, Süreyya Berfe, İsmail Mert Başat, Raif Özben, Nevzat Süer Sezgin, Celal Soycan, Seyyit Nezir, Nuri Demirci, Suat Engüllü, Şükrü Erbaş, E. Bülent Yardımcı, Arife Kalender, Veysel Çolak, Ahmet Yıldız, Ahmet Bozkurt, Mehmet Sadık Kırımlı, Arif Madanoğlu, Mehmet Atilla, Ahmet Günbaş, Lütfii Dağtaş, Ertan Yılmaz, Fergun Özelli, Gonca Özmen, Halim Yazıcı, Hidayet Karakuş, Hüseyin Yurttaş, Kazım Şahin, Kemal Gündüzalp, M. Mahzun Doğan, M. Mazhar Alphan, Soner Demirbaş, Timuçin Özyürekli, Veysel Gültaş, Zeynep Uzunbay, Melih Elhan ...
Veysel ÇOLAK
|