Behçet NECATİGİL (1916-1979)
16 Nisan 1916'da İstanbul Fatih'te doğdu. İlkokula, Beşiktaş Cevri Usta Mektebi'nde başladı, Kastamonu'da Erkek Öğretmen Uygulama Okulu'nda tamamladı. Kastamonu Lisesi'nde başladığı ortaöğrenimini, Kabataş Lisesi'nde tamamladı ve lisenin edebiyat kolunu birincilikle bitirdi. Yüksek Öğretmen Okulu'na girdi ve okulun kontenjanından Edebiyat Fakültesi Türk Dili Edebiyatı bölümüne devam etti. "Deutscher Akademischer Austauschdienst"in davetlisi olarak Berlin'e gitti, edebiyat öğrenimini orada tamamladı.
Necatigil, Kars Lisesi'nde başladığı edebiyat öğretmenliği görevini Zonguldak Lisesi'nde sürdürdü. Askerlik görevini yedek subay olarak İzmir'de yaptı. Askerlik sonrası öğretmenlik görevini Pertevniyal Lisesi'nde, Kabataş Erkek Lisesi'nde yaptı ve İstanbul Eğitim Enstitüsü'nde atandı. Ekim 1972'de buradan emekli oldu. 13 Aralık 1979'da İstanbul'da öldü.
Çağdaş Türk şiirinde başlı başına bir yer edinen Behçet Necatigil; mütevazi bir yaşam tarzını seçti, doğumundan ölümüne, orta halli bir vatandaşın, birey olarak başından geçecek durumları hatırlatmaya; ev-aile -yakın çevre üçgeninde, gerçek ve hayal yaşantılarını iletmeye, duyurmaya harcadı, duyarlıklı, içli bir şiir evreni kurdu. Bireyin yaşam karşısındaki acılarını, özlemlerini, umutlarını yansıtan içten, dokunaklı söyleyişi, değişik tekniğiyle özgün bir kişilik yarattı. Tedirginlikleri, dışa açılmaları anımsamaları, güçsüzler karşısında duyarlığı, kendinii dinlemeleriyle lirizmin üsta düzeylerine ulaşan bir şiir ortamında sundu, şiirimizinden yeni söyleyiş olanakları çıkararak yeni biçimler aradı.
İlk şiiri lisede öğrenciyken, Varlık dergisinde çıkan Necatigil, şiire adanmış bir ömür sürdürdü. Hep saklı tuttuğu, koruduğu özel bir alandı şiir onun için. Yazılar, çeviriler, oyunlar, dersler de girse araya; şiir için yaşadı, şiir için yazdı, şiiri hayat bilgisine dönüştürmeye çalıştı. Şiir ve yazıları; Varlık, Yenilik, Yeditepe, Türk Dili, Yeni Dergi, Yeni Edebiyat, Cumhuriyet , Milliyet-Sanat dergi ve gazetelerinde yayımlandı.
Almanca'dan yaptığı çevirileriyle de kültür yaşamımızı zenginleştiren Necatigil; şiirlerinin yanı sıra radyo oyunları yazdı, Türk edebiyatının yazarlar, eserler sözlüklerini hazırladı. Eski Toprak ile 1957 Yeditepe Şiir Armağanı'nı, Yaz Dönemi'yle de Türk Dil Kurumu 1964 Şiir Ödülü'nü kazandı. Yapıtları, ölümünden sonra, Hilmi Yavuz ve Ali Tanyeri tarafından "Bütün Eserleri" adıyla yayına hazırlandı (Cem Yayınevi, 1981). Bütün Yapıtları, 1995'te, Yapı Kredi Yayınları'nca yeniden yayınlanmaya başladı. Ölümünden sonra ailesi tarafından konulan Necatigil Şiir Ödülü 1980'den beri verilmektedir.
Yapıtları:
Şiir:
Kapalı Çarşı (1945)
Çevre (1951)
Evler (1953)
Eski Toprak (1956)
Arada (1958)
Dar Çağ (1960)
Yaz Dönemi (1963)
Divançe (1965)
İki Başına Yürümek (1968)
En/Cam (1970)
Zebra (1973)
Kareler Aklar (1975)
Beyler (1978)
Söyleriz (1980)
Seçme şiirleri: Sevgilerde (1976).
Düzyazı:
Bile/Yazdı (1979)
Radyo oyunları:
Yıldızlara Bakmak (iki oyun, 1965)
Gece Aşevi (beş oyun, 1967)
Üç Turunçlar (altı oyun 1970)
Pencere (dört oyun 1975)
Araştırma/İnceleme:
Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü (1960,17. basım, 1998)
Edebiyatımızda Eserler Sözlüğü (1979)
Çeviri şiirleri:
Yalnızlık Bir Yağmura Benzer (1984)
Ödülleri:
Yeditepe Şiir Ödülü (1957)
Türk Dil Kurumu Şiir Ödülü (1964)
|
