Samet AĞAOĞLU

1909’da doğdu. Samet Agayef imzasını da kullandı. Fikir ve siyaset adamı Ahmet Ağaoğlu'nun oğludur. İlk ve orta öğrenimini Beyazıt Feyziye Mektebi'nde tamamladı. Ankara Lisesi'ni (1926) ve Ankara Hukuk Fakütesi'ni (1931) bitirdi. Doktora çalışması için gittiği Strasbourg'da on altı ay kaldı; doktorasını tamamlamadan Türkiye'ye döndü. İktisat ve ticaret bakanlıklarında çalıştı; 1946'da avukatlığa başladı. Aynı tarihte Demokrat Parti'ye katılarak siyasete atıldı. Manisa Milletvekili olarak Meclis'te bulunduğu dönemde (1950-60), Adnan Menderes hükümetlerinde çalışma, sanayi ve devlet bakanı olarak görev yaptı. 27 Mayıs 1960'tan sonra yargılanarak ömür boyu hapse mahkûm edildi; İmralı ve Kayseri cezaevlerinde tutuklu kaldı. 1964'te Yassıada hükümlüleri için çıkan özel afla salıverildi. Bundan sonra siyasetle dolaylı olarak ilgilendi.

İlk denemelerini Ahmet Muhip Dıranas ve Behçet Kemal Çağlar'la birlikte kurdukları Genç Türk Edebiyatı Birliği'nin yayın organı Hep Gençlik dergisinde (1930), ilk öykülerini ise Varlık'ta (1931) yayımladı. Edebi yazılarını başta Varlık olmak üzere, Yücel, Şadırvan ve Çığır dergilerinde, siyasi yazılarını (1946-50) Kuvvet ve Kudret gazetelerinde yayımladı. Ruhsal çözümlemelere ağırlık verdiği öykülerindeki mekân, kişi ve olaylar dikkate alındığında, öykücülüğü ile anı ve portre yazarlığının iç içe geçtiği söylenebilir. Dilde yenilik akımından uzak durmuş, klasik, sağlam ve ustalıklı bir anlatım geliştirmiştir.

Yapıtları:

Öykü:
Strazburg Hâtıraları / 1944
Zürriyet / 1950
Öğretmen Gafur / 1953
Büyük Aile / 1957
Hücredeki Adam / 1964
Katırın Ölümü / 1965

Siyaset:
Babamdan Hatıralar / 1940
Kuvayı Milliye Ruhu / 1944
İki Parti Arasında Siyasi Farklar / 1947
Babamın Arkadaşları / 1958
Aşina Yüzler / 1965
Arkadaşım Menderes / 1967
Sovyet Rusya İmparatorluğu / 1967
Marmara'da Bir Ada / 1972
Demokrat Parti'nin Doğuş ve Yükseliş Sebepleri - Bir Soru / 1972
İlk Köşe / 1978
Siyasi Günlük: Demokrat Parti'nin Kuruluşu / 1992