Oktay AKBAL(1923- )
20 Nisan 1923'de İstanbul'da doğdu. Orta öğrenimine Kumkapı'daki Saint Benoit Fransız Lisesi'nde başladı, İstiklal Lisesi'nde tamamladı. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ne ve aynı üniversitenin Edebiyat Fakültesi'ne devam etti. Ancak yüksek öğrenimini yarıda bıraktı. Servet-i Fünun Uyanış dergisinde sekreterlik, Millî Eğitim Bakanlığı Tercüme Bürosu'nda memurluk yaptı. Yaşamını gazetecilikle kazandı. Yeni Sabah, İkdam, Vakit, Vatan, Hürriyet, Milliyet, Cumhuriyet gazetelerinde, çeviri, öykü, eleştiri, tanıtma yazısı yayımladı, bu gazetelerde düzeltmenlik, sekreterlik, yazı işleri müdürlüğü, köşe yazarlığı gibi değişik görevlerde bulundu. Bir dönem Türkiye Yazarlar Sendikası (TYS) Genel Başkanlığı da yapan Akbal, 1969'dan bu yana Cumhuriyet gazetesinde yazmaktadır.
Edebiyat dünyasına lise yıllarında yazdığı bir öykünün "İkdam" gazetesinde yayımlanmasıyla adım attı. Öykülerinde genel olarak kendi yaşam deneyimlerinden, çocukluk anılarından yola çıkan, tekdüze yaşamı değiştirmeye çalışan ancak değiştirmeye çalıştıkça çevresi tarafından yadırganan ve eski düzene geri dönmek zorunda kalan insanların sıkıntılarını anlattı. İnce duygulu, aydın bir orta sınıf insanın toplum törelerine uyamamasını ve bireysel kaygılarını belirtirken tekil birinci ve üçüncü şahısların iç seslerine de yer veren Oktay Akbal, gücünü dağınık hayat parçalarını uzatılmış düz şiirler biçiminde yansıtmasından alır. Behçet Necatigil'in deyişiyle "Konulu hikayeler değil de, belli konular çevresinde oluşan anılar toplamıdır". Öykünün yanı sıra roman, deneme, söyleşi, anı ve günce de yazdı.
Yapıtları:
Öykü:
Önce Ekmekler Bozuldu (1946)
Aşksız İnsanlar (1949)
Bizans Definesi (1953)
Bulutun Rengi (1954)
Berber Aynası (1958)
Yalnızlık Bana Yasak (1967)
Tarzan Öldü (1967)
İstinye Suları (1973)
İkyaz Devrimi (1977)
İki Çocuk (1979)
Karşı Kıyılar (1979)
Hey Vapurlar Trenler (1981)
Lunapark (1983)
Ey Gece Kapını Üstüme Kapat (1988)
Roman:
Garipler Sokağı (1950)
Suçumuz İnsan Olmak (1957)
İnsan Bir Ormandır (1975)
Düş Ekmeği (1983)
Yeşil Ev (1990)
Anı:
Şair Dostlarım (1964)
Anı Değil Yaşam (1985)
Günlük:
Günlerden 1 (1968)
Anılarda Görmek (1972)
Yeryüzü Korkusu (1974)
Yüzyıldır Umutsuzluk (1991)
Deneme :
Konumuz Edebiyat (1967)
Dost Kitapları (1977)
Yaşasın Edebiyat (1977)
Temmuz Serçesi (1978)
Önce Şiir Vardı (1982)
Geçmişin İçinden (1985)
Birde Simit Ağacı Olsaydı (1990)
Köşe Yazıları:
Yazmak Yaşamak (1972)
Ölümsüz Oyun (1974)
Atatürk Yaşadı mı? (1975)
Zaman Sensin (1977)
Gezi:
Hiroşima'lar Olmasın (1976)
İncelemeler:
Çağdaş Dünya Edebiyatçıları Sözlüğü (1967).
Çocuk kitabı:
Dondurmalı Sinema
Yeşil Ev
Tarih:
Atatürk Bir Gün Gelecek
Atatürk Bir Gün Gelecek 4. baskı(2008) Cumhuriyet Kitapları
Ödüller:
1950 Türk Dil Kurumu Roman Ödülü / Garipler Sokağı ile
1958 Türk Dil Kurumu Roman Ödülü / Suçumuz İnsan Olmak ile
1959 Sait Faik Hikaye Armağanı / Berber Aynası ile
1993 Sedat Simavi Ödülü / Senin Adın Aşk ile
2000 Orhan Kemal Roman Armağanı / bütün yapıtları ile
|