|
 Samim KOCAGÖZ (1916-1993)
13 Şubat 1916'da Aydın'ın Söke ilçesinde doğdu. İzmir Erkek Lisesi'nden ve İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nden mezun oldu. İsviçre'ye giderek Lozan Üniversitesinde Sanat Tarihi öğrenimi gördü. Söke'de çiftçilik yaptı. İzmir Ticaret Okulu'nda edebiyat, İzmir Devlet Konservatuarı'nda sanat tarihi dersleri verdi. 1950'den sonra İzmir'e yerleşti. Yazarlığa ağırlık verdi. 5 Eylül 1993'te öldü.
Yazın dünyasına öyküyle giriş yaptı. Servet-i Fünun, Ses, Hep Bu Topraktan, Vatan, Fikirler, Demokrat İzmir, Yenilikler ve Yeditepe dergilerinde yayımlanan öyküleriyle tanındı. Toplumcu gerçekçi sanat anlayışını benimsedi. 1950 yılında Yeni İstanbul gazetesinin New York Herald Tribune gazetesiyle ortaklaşa düzenlediği Dünya Hikaye Yarışması'nda 'Sam Amca' adlı kitabıyla Türkiye birinciliği kazandı. Öykülerinde genellikle Ege bölgesinde yaşayan insanların sorunlarını yalın bir dil ve gerçekçi tutumla yansıttı. Öykülerin konularını yaşadığı Söke çevresinden ve Menderes vadisinin toprak sorunlarından aldı, alışılmış teknik ve anlatıma bağlı kalarak sınıflararası çıkar çatışmalarını, ekonomik nedenlerle değişen düzen ve dünya görüşlerini inceledi. Değişen insan ilişkilerini eleştirel bir dille kaleme yazıya aktardı. Kurtuluş Savaşı'nı belgesel roman tarzında, destansı bir anlatımla işledi.Topraksız ya da az topraklı kesimin ilerleyen teknoloji karşısında içine düştüğü sıkıntıyı 'Bir Karış Toprak'ta anlatan yazar, 'İzmir'in İçinde' adlı romanında ise 1960 Hareketi öncesi oluşan toplumsal karışıklığı feodalizmin tasviyesiyle birlikte ve çeşitli kesimlerden seçtiği karakterler aracılığıyla verir. Yapıtları Almanca, Rusça, Fransızca ve Bulgarca'ya çevrildi. Ölümünden sonra adına bir öykü ödülü kondu.
Yapıtları:
Roman:
İkinci Dünya (1938)
Bir Şehrin İki Kapısı (1948)
Yılan Hikayesi (1954)
Onbinlerin Dönüşü (1957)
Kalpaklılar (1962)
Doludizgin (1963)
Bir Karış Toprak (1964)
Bir Çift Öküz (1970)
İzmir'in İçinde (1973)
Tartışma (1974)
Mor Ötesi (1986)
Eski Toprak (1988)
Bütün Öyküleri (1991)
Çocuk Kitabı:
Nasrettin Hoca (1970)
Öykü:
Telli Kavak (1941)
Sığınak (1946)
Sam Amca (1952)
Cihan Şoförü (1954)
Ahmet'in Kuzuları (1958)
Yolun Üstündeki Kaya (1964)
Yağmurdaki Kız (1967)
Alandaki Delikanlı (1978)
Koca Tülü (1982)
Gecenin Soluğu (1985)
Deneme/İnceleme/Eleştiri:
Zarkanat (1981)
Roman ve Yazarlık Onuru (1983)
Günce/Anı/Gezi:
Bu da Geçti Yahu (1990)
Ödülleri:
1950 Yeni İstanbul-New York Herald Tribune gazeteleri Dünya Öykü Yarışması -birincilik- / Sam Amca ile
1967 Türk Dil Kurumu Öykü Ödülü / Yağmurdaki Kız ile
1979 Lions Kulübü Öykü Ödülü / Alandaki Delikanlı ile
1987 Ferid Oğuz Bayrı Sanat Ödülü Mor Ötesi ile
1989 Orhan Kemal Roman Armağanı / Eski Toprak ile
|
