|
 Mahmud DERVİŞ (1941-2008)
13 Mart 1942'de Filistin’de, Akko kenti yakınlarındaki El Berva köyünde doğdu. İsrail devletinin kurulması sonrasında yaşanan 1948 Arap-İsrail savaşı sırasında köyleri yerle bir edildi, bunun üzerine 6 yaşında yaşadıkları toprakları terk ederek ailesi ile birlikte Lübnan’da bir mülteci kampına yerleştirildi. Çocukluğu mülteci kamplarında sürgünde geçti. Küçük yaşta El-Ard (Toprak) hareketinde çalışmaya başladı. El İttihad gazetesi ve El Cedid dergisinin yazı işleri müdürlüğünü yaptı. Düşünceleri, yazıları ve şiirleri nedeniyle İsrail güvenlik güçleri tarafından sık sık tutuklandı, baskı gördü, 1970'te İsrail’den sürüldü. İki yıl değişik Arap ülkelerinde sürgün yaşamı geçirdi. 1990lı yıllardan Batı Şeria'daki Ramallah kentine yerleşen şair Filistin Kurtuluş Örgütü’nde aktif görevler aldı. 2007'de Uluslararası İstanbul Şiir Festivali’nin onur konuğu olan, geçirdiği rahatsızlık nedeniyle İstanbul’a gelemeyen şair 2008 yılı 2. Beyoğlu Şiir Festivali kapsamında Türkiye'ye geldi. Sağlığı uzun süredir bozuk olan ve daha önce de kalp ameliyatı geçiren Derviş ABD'nin Texas kentinde geçirdiği kalp ameliyatı sonrası 9 Ağustos 2008'de öldü.
2006 Nobel Edebiyat Ödülü adayları arasında yer alan, Sabra-Şatilla’da yaşananların ardından yazdığı Beyrut Kasidesi ile 1984 Lenin Ödülü ve 2003 Nâzım Hikmet Ödülü'nü kazanan Derviş şiirleriyle Filistin halkının sesi oldu. Çocuk yaşta şiir yazmaya başladı. Şiirlerinde savaşın, sürgünde geçen yaşamın, mültecilik yaşantısının izlerini görmek mümkündür. Şiirleri 20'den fazla dile çevrildi, birçok şiiri Arap besteciler tarafından bestelendi.
Yapıtları:
Dilimize kazandırılan:
Zeytin Yaprakları
Filistinli Sevgili
Gecenin Sonu
Uzak Bir Sonbahar’ın Hafif Yağmuru
Celile’de Kuşlar Ölür
Düğünler
Uykudan Uyanıyor Sevgilim
Yedinci Deneme bulunuyor.
Şiir:
Asafir bila ajniha (Wingless birds), 1960
Awraq Al-Zaytun (Leaves of olives), 1964
Ashiq min filastin (A lover from Palestine), 1966
Akhir al-layl (The end of the night), 1967
Yawmiyyat jurh filastini (Diary of a Palestinian wound), 1969
Habibati tanhad min nawmiha (My beloved awakens), 1969
al-Kitabah 'ala dhaw'e al-bonduqiyah (Writing in the light of the gun), 1970
al-'Asafir tamut fi al-jalil (Birds are Dying in Galilee), 1970
Mahmoud Darwish works, 1971. Two volumes
Mattar na'em fi kharif ba'eed (Light rain in a distant autumn) 1971
Uhibbuki aw la uhibbuki (I love you, I love you not), 1972
Jondiyyun yahlum bi-al-zanabiq al-baidaa' (A soldier dreaming of white lilies), 1973
Complete Works, 1973. Now al-A'amal al-jadida (2004) and al-A'amal al-oula (2005).
Muhawalah raqm 7 (Attempt number 7), 1974
Tilka suratuha wa-hadha intihar al-ashiq (That's her image, and that's the suicide of her lover), 1975
Ahmad al-za'tar, 1976
A'ras (Weddings), 1977
al-Nasheed al-jasadi (The music of human flesh), 1980. Joint work
Qasidat Bayrut (Ode to Beirut), 1982
Madih al-zill al-'ali (A eulogy for the tall shadow), 1983
Hissar li-mada'eh al-bahr, 1984
Victims of a Map, 1984. Joint work with Samih al-Qasim and Adonis in English.
Sand and Other Poems, 1986
Hiya ughniyah, hiya ughniyah (It's a song, it's a song), 1985
Ward aqal (Fewer roses), 1985
Ma'asat al-narjis, malhat al-fidda (Tragedy of daffodils, comedy of silver), 1989
Ara ma oreed (I see what I want), 1990
Ahad 'asher kaukaban (Eleven planets), 1992
Limaza tarakt al-hissan wahidan (Why did you leave the horse alone?), 1995. English translation 2006 by Jeffrey Sacks (ISBN 0976395010)
Psalms, 1995. A selection from Uhibbuki aw la uhibbuki, translation by Ben Bennani
Sareer El-Ghariba (Bed of a stranger), 1998
Then Palestine, 1999 (with Larry Towell, photographer, and Rene Backmann)
Jidariyya (Mural), 2000
The Adam of Two Edens: Selected Poems, 2001
Halat Hissar (State of siege), 2002
La ta'tazer 'amma fa'alt (Don't apologize for what you did), 2003
Unfortunately, It Was Paradise: Selected Poems, 2003. Translations by Munir Akash, Caroyln Forché and others
al-A'amal al-jadida (The new works), 2004. A selection of Darwish's recent works
al-A'amal al-oula (The early works), 2005. Three volumes, a selection of Darwish's early works
Ka-zahr el-lawz aw ab'ad (Same as almond flowers or farther), 2005
Düzyazı:
Shai'on 'an al-wattan (Something about the homeland), 1971
Wada'an ayatuha al-harb, wada'an ayuha al-salaam (Farwell, war, farwell, peace), 1974
Yawmiyyat al-hozn al-'aadi (Diary of the usual sadness), 1973
Dhakirah li-al-nisyan (Memory for Forgetfulness), 1987. English translation 1995 by Ibrahim Muhawi
Fi wasf halatina (Describing our condition), 1987
al-Rasa'il (The Letters), 1990. Joint work with Samih al-Qasim
Aabiroon fi kalamen 'aaber (Bypassers in bypassing words), 1991
Fi hadrat al-ghiyab (In the presence of absence), 2006
Ödülleri:
2007 Golden Wreath of Struga Poetry Evenings
2007 Bosnian stećak
2004 Prince Claus Awards
2003 Nâzım Hikmet Ödülü
2001 The Lannan Foundation Prize for Cultural Freedom
1993 The Knight of the Order of Arts and Letters (Fransa)
1984 Lenin ödülünü
1969 The Lotus Prize (from the Union of Afro-Asian Writers)
|
