Cinas:
Yazılış ve söylenişleri aynı veya birbirine çok yakın olduğu hâlde, anlamları farklı (sesteş, eşsesli) iki veya daha çok sözcüğün bir arada kullanılması ile yapılan sanattır. Aynı zamanda daha çok manilerde rastlanan bir uyak türüdür.
Örnek
Kısmetindir gezdiren yer yer seni
Göğe çıksan âkıbet yer yer seni.
İbni Kemal
Bu dizelerde "yer" sözcüğü hem yer yüzü hem de yemek eyleminin geniş zaman çekimi halinde kullanılmıştır
Her nefeste eyledik yüz bin günah
Bir günaha etmedik hiç bir gün ah
Lâedri
"Günah" asli anlamında kullanıldığı gibi "gün" ve "ah" sözcüklerine bölünerek de yazılış olarak aynı fakat anlam olarak farklı kullanılmıştır.
Cınaslı manilere örnekler
sıvası
el ne bilir Sıvas'ı
ateşi içimde kor
kül dışında sıvası
E. Gümüşdoğan
ah o zara
ne şirin ah o zara
bir düzelini sevdim
düşürdü ahuzara
E. Gümüşdoğan
yarasızlar
ok değdi yara sızlar
yaralının halinden
anlamaz yarasızlar
Elazığ yöresi anonim
|